Οι τελευταίες λέξεις της ζωής ενός ανθρώπου τον χαρακτηρίζουν - συχνά με τρόπο τόσο καθοριστικό όσο και ο υπόλοιπος βίος του. Και επειδή κεφαλαιώδη σημασία έχει πάντοτε και ποιος λέει τι, η φράση «Κι εσύ, Βρούτε;» θα έχει εσαεί άλλη βαρύτητα ως τελευταία ρήση του Ιούλιου Καίσαρα, απ’ ότι αν την είχε πει ο Ποπάυ.«Τέσσερις έχουμε σήμερα;»
-Ο Τόμας Τζέφερσον (1743-1826) αφήνοντας την πνοή του στις 4 Ιουλίου 1826.
«Κουλάρετε, αδέλφια».
-Ο ηγέτης των Μαύρων Πανθήρων Malcolm X (1925-1965), λίγο πριν δολοφονηθεί.
«Μα… μα… κύριε Στρατηγέ…»
-Ο Ιταλοφασίστας Μπενίτο Μουσολίνι (1883-1945), λίγο πριν εκτελεστεί ως προδότης.
«Μόλις ήπια 18 ουίσκι στη σειρά. Νομίζω ότι αυτό είναι ρεκόρ».
-Ο ποιητής Ντύλαν Τόμας (1914-1953) σκοτώνει το χρόνο του πριν τη μεγάλη αναχώρηση.
«Η αυτή η ταπετσαρία θα φύγει η εγώ».
-Όσκαρ Ουάιλντ (1854-1900), αυτοσαρκαστικός και είρων. Αν και η αυθεντικότητα της ρήσης αμφισβητείται, ακόμη και η «Αλίμονο! Πεθαίνω παρά τη θέλησή μου!» που προβάλλεται ως αυθεντική αντ’ αυτής, είναι εξίσου Όσκαρ-Ουαλντικής φύσεως.
«Γιατρέ, λέτε να με πείραξε το λουκάνικο;»
- Ο Γάλλος ποιητής Πολ Κλοντέλ (1868-1955), είχε πάντοτε την ικανότητα με λίγες λέξεις να λέει πολλά.
«Περιμένουν; Ας περιμένουν. Άστους να περιμένουν!»
- Ο Στρατηγός της Αμερικανικής Επανάστασης Ήθαν Άλλεν (1738-1789), απαντώντας στα λόγια του γιατρού του «Στρατηγέ, πολύ φοβάμαι ότι οι άγγελοι περιμένουν εκεί ψηλά…».
«Παρντόν, μεσιέ».
- Η Μαρία Αντουανέτα (1755-1793), σύζυγος του βασιλά της Γαλλίας Λουδοβίκου ΧVI, ζητά ευγενικά συγνώμη από το δήμιό της επειδή του πάτησε κατά λάθος το πόδι, προχωρώντας προς την γκιλοτίνα όπου θα την αποκεφάλιζε.
«Οι κυρίες θα πρέπει να φύγουν πρώτες. Θα σας δω αργότερα».
- Τζον Τζέηκομπ Άστορ ΙV (1864-1912). Αυτό θυμούνται οι επιζήσαντες να λέει ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο εκείνη την εποχή και Διευθυντής 20 τουλάχιστον εταιριών, προς την 18χρονη έγκυο σύζυγό του Μαντελίν στο ναυάγιο του Τιτανικού.
«Πεθαίνω ή έχω γενέθλια;»
-Η Λαίδη (Νάνσυ Ουίτσερ Λανγκόμ) Άστορ (1879-1964), η πρώτη γυναίκα που έγινε μέλος στο Βρετανικό κοινοβούλιο, αντικρίζοντας όλους τους συγγενείς της μαζεμένους γύρω από το κρεβάτι της.
«Αχ Λουίζα… Φτάνεις πάντοτε όταν εγώ φεύγω».
- Ο συγγραφέας και Έπαρχος της Σαρδηνίας, Μαρκήσιος Ντ’ Ατζέλιο Μάσιμο Ταπαρέλι (1798-1866), βλέποντας τη γυναίκα της ζωής του, με την οποία είχε χωρίσει, να τον επισκέπτεται για τελευταία φορά.
«Δεν έπρεπε ποτέ να έχω αλλάξει ποτό από Scotch σε Martini».
-Ο Χάμφρεϋ Μπόγκαρτ (1899-1957) μονολογώντας φωναχτά.
«Μόνο απ’ το κρύο, φίλε μου».
- Ζαν Συλβέν Μπεγί (1736-1793). Ο επαναστάτης δήμαρχος του Παρισιού και μέλος της Ακαδημίας των Τεχνών, περιμένοντας να αποκεφαλιστεί σε δημόσια εκτέλεση απαντά σε έναν θεατή ο οποίος του παρατηρεί ότι «τρέμει».
«Φίλοι, χειροκροτήστε. Η κωμωδία έλαβε τέλος».
- Ο Λούντβιχ Βαν Μπετόβεν (1770-1827), στα τελευταία χρόνια της ζωής του, ταλαιπωρήθηκε όχι μόνο από προβλήματα υγείας, αλλά και από απώλειες αγαπημένων του προσώπων, όπως ο αδελφός και ο ανιψιός του.
«Όχι».
-Ο εφευρέτης του τηλεφώνου, Γκράχαμ Μπελ (1847-1922), απαντά με τηλεφωνικά λακωνικό τρόπο στο αίτημα της συζύγου του «να μην την αφήσει».
«Τι είναι αυτό;»
-Ο διάσημος μαέστρος Λέοναρντ Μπερνστάιν (1918-1990), διατυπώνει το πρώτο και τελευταίο ανθρώπινο φιλοσοφικό ερώτημα.
«Ποιος είναι εκεί;»
-Ο παράνομος πιστολάς του Φάρ Ουέστ, Μπίλι δε Κιντ (1859-1881), δεν προλαβαίνει να διακρίνει μέσα στο σκοτεινό δωμάτιο τον Σερίφη Πατ Γκάρετ που τον πυροβολεί στα τυφλά έχοντας αναγνωρίσει τη φωνή του.
«Αύριο, θα έχω φύγει».
- Ο Νοστράδαμος (1503-1566), στη μόνη ίσως προφητεία της ζωής του, που δεν αμφισβητήθηκε ποτέ.
«Πιείτε στην υγεία μου!»
-Ο ζωγράφος Πάμπλο Πικάσο (1881-1973) ακόμη κι όταν δεν πειραματιζόταν με το στυλ, διέθετε άφθονο.
«Όχι πια».
-Ο συγγραφέας και ποιητής Έντγκαρ Άλλαν Πόε (1809-1849), απαντά στην μάλλον διαδικαστικής φύσεως ερώτηση μια που βρισκόταν ήδη στα τελευταία του: «θα θέλατε τώρα να δείτε τους φίλους σας;»
«Περίμενε μισό λεπτάκι».
-Η Μαρκησία Μαντάμ Πομπαντούρ (1721-1764), ζητά μια τελευταία χάρη από το Θεό. «Μισό λεπτάκι» χρειάστηκε για να απλώσει λίγο ρουζ στα μάγουλά της πριν κλείσει οριστικά τα μάτια.
«Θα είναι όμορφα κι εκεί πέρα».
-Ο εφευρέτης του ηλεκτρισμού Τόμας Έντισον (1847-1931) κοιτώντας έξω από το παράθυρό του.
«Μη μου τους κύκλους τάρατε! Αφήστε με ήσυχο να λύσω το πρόβλημά μου!»
- Ο εφευρέτης Αρχιμήδης (298-212 π.Χ.), απευθύνεται στους Ρωμαίους εισβολείς λίγο πριν αυτοί τον σκοτώσουν, κατά την εισβολή στις Συρακούσες.
«Κι εσύ Βρούτε;»
-Ο Ιούλιος Καίσαρας (100-44 π.Χ.) δοκιμάζει μια δυσάρεστη έκπληξη πριν δοκιμάσει το ξίφος.
«Έζησα ως φιλόσοφος, πεθαίνω σαν Χριστιανός».
- Τζιάκομο Καζανόβα (1725-1798). Ο Βενετός μουσικός, αλχημιστής, στρατιωτικός και γητευτής θηλυκών, απεβίωσε προσθέτοντας άλλη μια ιδιότητα στο ρόστερ του.
«Γιατί όχι; Ούτως ή άλλως σε Εκείνον ανήκει»
- Ο κωμικός, πρωτοπόρος και οραματιστής του κινηματογράφου Τσάρλι Τσάπλιν (1889-1977), σχολιάζει τη φράση του ιερέα «Είθε ο Θεός να αναπάσευ την ψυχή σου».
«Ακόμη και στην Κοιλάδα της σκιάς του Θανάτου, δυο και δυο δεν κάνουν έξι».
-Ο Ρώσος συγγραφέας Λεόπολδος Τολστόι (1828-1910) ακόμη και στην τελευταία του στιγμή, αρνήθηκε πεισματικά να συμφιλιωθεί με την χριστιανική εκκλησία.
«Άντε, φύγετε! ‘Τελευταίες λέξεις’ λένε μόνο όσοι δεν είπαν αρκετά στη ζωή τους».
-Ο Γερμανός φιλόσοφος Καρλ Μαρξ (1818-1883) αποδιώχνει την οικονόμο του, η οποία είχε το θράσος να τον ρωτήσει «ποιες θα είναι οι τελευταίες του λέξεις».
«Ξέρω ότι έχεις έρθει να με σκοτώσεις. Πυροβόλα λοιπόν, δειλέ. Το μόνο που θα σκοτώσεις θα είναι ένας άνθρωπος».
-Ο Αργεντίνος επαναστάτης Τσε Γκουεβάρα (1928-1967) επιβεβαιώνει το θρύλο του ακόμη και μέσα από τις διηγήσεις αυτών που τον φόνευσαν.
«Θα είμαι στο πλευρό σας. Κούρτνεϊ, συνέχισε για την Φράνσις, γιατί η ζωή της θα είναι πολύ πιο ευτυχισςμένη χωρίς εμένα».
-Ο αυτόχειρας ρόκερ Κερτ Κομπέιν (1967-1994) άφησε αυτό το σημείωμα αυτοκτονίας, αν και πολλοί fans των Nirvana πιστεύουν μέχρι και σήμερα ότι ο θάνατός του ήταν μια μεθόδευση της συζύγου του.
«Γεννήθηκα σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου και πεθαίνω σε ένα δωμάτιο ξενοδοχείου, που να πάρει».
-Ο Νομπελίστας και τέσσερις φορές βραβευμένος με Πούλιτζερ Αμερικανός δραματουργός Ευγένιος Ο’Νηλ (1888-1953).
«Είμαι κουρασμένος. Πάω πίσω στο κρεβάτι μου».
-Ο ηθοποιός που υποδυόταν τον Σούπερμαν στην τηλεόραση, Τζορτζ Ρηβς (1914-1959), ταυτοποιήθηκε τόσο πολύ με τον ήρωα ώστε ήταν αδύνατον να βρει δουλειά όταν η σειρά τέλειωσε το 1957. Ένα βράδυ, στο σπίτι όπου ζούσε με την αρραβωνιαστικιά του κι ένα φίλο τους, δέχθηκαν ξαφνική επίσκεψη από δυο άλλους φίλους τους και εκείνος, εκνευρισμένος που τον ξύπνησαν απάντησε την παραπάνω φράση. Αμέσως μετά, ανέβηκε στο δωμάτιό του όπου αυτοκτόνησε με ένα περίστροφο Luger και μια σφαίρα στο κεφάλι.
«Ίσως όχι, αλλά αισθάνεται αρκετά άνετα για να πεθάνει».
-Η Αυτοκράτειρα της Αυστρίας Μαρία-Τερέζα (1717-1780) απαντά στην ερώτηση της υπηρέτριάς της «Η Μεγαλειότητά σας δεν αισθάνεται αρκετά άνετα έτσι, σωστά;»
«Κρατήστε τον Σταυρό ψηλά για να μπορώ να τον βλέπω μέσα απ’ τις φλόγες!»
-Η Ζαν Ντ’ Αρκ (1412-1431) λίγο πριν καεί ζωντανή ως αιρετική από τους ιεροεξεταστές, σε δημόσια εκτέλεση στην πλατεία της Ρουέν.
«Δεν είπα ούτε τα μισά από όσα είδα στα ταξίδια μου».
- Ο ταξιδιωτικός ρεπόρτερ Mάρκο Πόλο, στην ύστατη στιγμή αυτοκριτικής του.
«Να σε πάρει! Μη τολμήσεις να ζητήσεις απ’ το Θεό να με βοηθήσει».
- Τζόαν Κρόφορντ. Ντίβα έως την τελευταία στιγμή, η ηθοποιός απευθύνεται στην οικονόμο της που είχε αρχίσει να κλαψουρίζει μέσα στο σπίτι.
«Το να πεθαίνεις είναι εύκολο, το να κάνεις κωμωδία είναι το δύσκολο».
-Ο Βρετανός κωμικός Έντμουντ Γκουέν (1875-1959), που συνέχισε να παίζει στο θέατρο μέχρι 80 χρονών.
«Και ποια είναι η ερώτηση σε αυτή την περίπτωση;»
-Η Αμερικανή συγγραφέας Γερτρούδη Στάιν (1874-1946) πεθαίνοντας από καρκίνο, ψιθύρισε στη σύντροφό της: «Ποια είναι η απάντηση σε όλα αυτά;». Καθώς εκείνη δεν απάντησε, η Στάιν, ξαναρώτησε: «Και ποια είναι η ερώτηση σε αυτή την περίπτωση;»
«Φεύγω».
-Ο βασιλιάς της Σουαζιλάνδης Σομπούζα ΙΙ (1899-1982) συγκάλεσε συνεδρίαση με τους συμβούλους του προκειμένου να συζητήσουν για τις πολιτικές σχέσεις της χώρας του με τις άλλες Αφρικανικές χώρες. Κάποια στιγμή, σταμάτησε τη συνεδρίαση, και τους ζήτησε να εκκενώσουν την αίθουσα όλοι, πλην του Υπουργού Υγείας, στον οποίο είπε την παραπάνω λέξη: «φεύγω». Όταν εκείνος ρώτησε απορημένος «που πας;», ο Σομπούζα χαμογέλασε σιωπηλά, του έγνεψε αντίο και πέθανε.
«Δεν το πιστεύω».
-Η Μάτα Χάρι (1876-1917), απέναντι στο εκτελεστικό απόσπασμα. Αρνήθηκε να της φορέσουν μαντήλι για να μην βλέπει και χαμογέλασε στους στρατιώτες κλείνοντάς τους το μάτι.
«Μόνο ένας άνθρωπος με κατάλαβε. Κι αυτός όχι εντελώς».
-Ο Γερμανός φιλόσοφος Χέγκελ (1770-1831) του οποίου το έργο υπήρξε μέγιστη επιρροή στον Μαρξισμό.
«Τουναντίον».
-Ο Νορβηγός θεατρικός συγγραφέας Ερίκος Ίψεν (1828-1906) πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του κλινήρης. Μια μέρα, άκουσε την νοσοκόμα του να σχολιάζει σε έναν επισκέπτη του ότι «αισθανόταν καλύτερα» και απάντησε με αυτή τη λέξη. Λίγο αργότερα ξεψύχησε.
«Χρυσή μου, πριν με αποχαιρετήσεις με τελευταίο ασπασμό, φτιάξε τα μαλλιά σου. Είναι χάλια.»
-Ο Αμερικανός θεατρικός συγγραφέας (και θείος της Γκρέης Κέλλυ) Τζορτζ Κέλλυ (1887- 1974) σε μια ανιψιά του.
Οι ρήσεις συλλέχθηκαν (για) και δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Paper
Posts
1 comment:
ωραίο θέμα ρε
Π.
Post a Comment