Η εποχή των κατακτήσεων

Mεσαιωνικό trademark, το όνομά τους σημαίνει «κατακτητές» και αυτό ακριβώς υπήρξαν: κονκισταδόρες, στο όνομα του Θεού και του ισπανικού στέμματος, και όχι πάντα απαραίτητα με αυτή τη σειρά.

Πολεμιστές, κοινοί τυχοδιώκτες, διεφθαρμένοι αυλικοί. Την εποχή που ο πλανήτης ακόμη ανακαλυπτόταν, τα παραπάνω φρούτα εποχής ευδοκιμούσαν στην -ισπανική αλλά και κάθε άλλη- βασιλική αυλή. Διασημότερος, ο άνθρωπος από τον οποίο ξεκίνησαν όλα, ο Κριστομπάλ Κολόν (ή Xριστόφορος Kολόμβος), ο οποίος είχε τόση έγνοια να βρει ένα σύντομο δρόμο για την Ασία, ώστε όταν δεν κατάφερε να φτάσει στις Ινδίες, στο δεύτερο του ταξίδι ανάγκασε τους ναύτες του να δηλώνουν εγγράφως ότι «αντίκρισαν την ενδοχώρα της Kίνας», ειδάλλως τους έκοβε τη γλώσσα για να μην μπορούν να αφηγηθούν τα καθέκαστα.
Επηρεασμένοι από τις κατακτήσεις του, οι Ισπανοί κονκισταδόρες του 16ου αιώνα πέτυχαν να γίνουν κύριοι της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής - παντού εκτός από τη Βραζιλία, που είχε κατακτηθεί από τους Πορτογάλους (μέχρι και σήμερα η Ισπανία δεν είναι η πρώτη, αλλά η τρίτη χώρα στον κόσμο σε ισπανόφωνο πληθυσμό, πίσω από το Μεξικό και την Κολομβία). Τύποι σαν τον κυβερνήτη του Σαντα Μαρία, Χουάν ντε λα Κόσα, που είχε ακολουθήσει τον Κολόμβο στα τρία πρώτα ταξίδια του και μέχρι το 1510 είχε κάνει επτά φορές πήγαιν’ έλα στην Αμερική, πριν τον φονεύσουν οι αγανακτισμένοι ιθαγενείς. Την τύχη του μοιράζεται ο Πέδρο ντε Βαλδίβια, ο πρώτος κυβερνήτης της Χιλής, που ήταν τόσο απάνθρωπος ώστε όταν τον σκότωσαν, οι Ινδιάνοι έφτιαξαν με τα κόκκαλά του αυλούς και κάθε χρόνο γιόρταζαν την επέτειο του θανάτου του.
Αδίστακτοι, οι πρωταγωνιστές των κατακτήσεων ήταν γεμάτοι δίψα για πλούτη, ντυμένοι με φτερά και σιδηρόφρακτοι πάνω σε άλογα – ένα πλάσμα που οι ιθαγενείς έβλεπαν για πρώτη φορά. Σε περιπτώσεις όπως του Πιθάρο, που με μόλις 180 στρατιώτες κατέκτησε ένα στρατό 80.000, η έκπληξη των ινδιάνων αποδείχθηκε καταλυτική. Οι ημίγυμνοι αυτοί bon sauvages ήταν άκακοι μέχρι απροσποίητης αφέλειας. Επιπλέον, ήταν και αμαρτωλοί αφού δεν νήστευαν και δεν έκαναν το σταυρό τους. Οι Ισπανοί τους βάφτιζαν σωρηδόν χριστιανούς (με τη θηλιά στο λαιμό), έλειωσαν το χρυσό και το ασήμι από τα παλάτια τους και τους απαγόρεψαν να μασάνε φύλλα κόκας –ένα δώρο του Θεού Ήλιου για τους Ίνκας- επειδή τους έκανε δραστήριους και παρορμητικούς, πράγμα πολύ ανησυχητικό για τους κατακτητές.
Γόνοι αριστοκρατικών ισπανικών οικογενειών, οι περισσότεροι κονκισταδόρες έψαχναν να αποδείξουν την αξία τους στον μπαμπά, τη μαμά και το βασιλιά και δεν δυσκολεύτηκαν να φανούν απάνθρωποι όσο τους επέτρεπε η Ιερά Εξέταση που επικύρωνε τις πράξεις τους, προκαλώντας μερικές φορές, την κατακραυγή ακόμα και των συγχρόνων τους. Όταν δε, δεν σκότωναν ινδιάνους, τρώγονταν μεταξύ τους.
O Αλβάρο ντε Μεντάνια λόγου χάρη, ξεφορτώθηκε τον συνοδοιπόρο του Πέντρο Σαρμιέντο Γκαμπόα για να εμφανίσει δική του την ανακάλυψη των Νησιών του Σολομώντα, ο ο διαβόητος Κορτέζ το 1519 στράφηκε στρατιωτικά εναντίον ακόμη και του Ισπανού κυβερνήτη της Κούβας, Ντίεγκο Βελάσκεθ ντε Κουελάρ, ενώ παράλληλα τον συκοφαντούσε αλληλογραφώντας απευθείας με τον βασιλιά της Ισπανίας.
Τραγικότερη τέλος, θα πρέπει να υπήρξε η περίπτωση του Βάσκο Νούνιες ντε Μπαλμπόα, πρώτου Ευρωπαίου που έφτασε στον Ειρηνικό, το 1510, πολύ πριν τον Μαγγελάνο. Λόγω της επιτυχίας του, κατασυκοφαντήθηκε τόσο πολύ από τους αντίζηλούς του στην Ισπανία, ώστε όταν επέστρεψε, με εντολή του Φρανσίσκο Πιθάρο δικάστηκε και αποκεφαλίστηκε για προδοσία, με αποτέλεσμα σήμερα να τον θυμούνται μόνο ορισμένοι λάτρεις της ιστορίας και του διαστήματος… αφού το όνομά του έχει δοθεί σε κρατήρα της Σελήνης.

Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Homme